Znamenite građevine 2

NARODNA BANKA SRBIJE
Kralja Petra I 12

Najznačajnije je delo bečkog arhitekte srpskog porekla Konstantina A. Jovanovića. Zgrada je podignuta u dve faze: prvi ugaoni deo prema ulici Cara Lazara 1888-1889. godine, a dograđeni 1922-1925. Dogradnja se oseća više u enterijeru, jer je svečani ulaz bio prvobitno na uglu, a sada u sredini objekta. U eksterijeru je postignuto potpuno jedinstvo stila zasnovanog na neorenesansi. Bogato uređena šalter-sala predstavlja jedan od najreprezentativnijih beogradskih enterijera, a u oslikavanju tavanice uzeo je učešća i tada mladi beogradski slikar Moša Pijade, docnije političar i državnik.

NARODNI MUZEJ
Trg Republike 1a

Prvobitni korpus, prema Trgu Republike, sagrađen je 1902. po projektu Andre Stevanovića i Nikole Nestorovića. Trakt prema ulici Laze Pačua dograđen je 1930. godine, kada je uređena i šalter-sala (danas atrijum Narodnog muzeja). Tokom Drugog svetskog rata zgrada je bila znatno oštećena, a posle rata obnovljena bez sadašnjeg kubeta. Šezdesetih godina, zalaganjem tadašnjeg upravnika Narodnog muzeja, dr Lazara Trifunovića, vraćeno je srednje kube i uređen enterijer, tako da danas u potpunosti odgovara nameni.

NARODNO POZORIŠTE
Trg Republike 2

Sazidano je 1868-1869. po planovima arhitekte Aleksandra Bugarskog, jednog od najplodnijih graditelja Beograda u 19. veku. Odluku o podizanju posebne zgrade za teatar doneo je knez Mihailo Obrenović. Zgrada je izvedena po opštem tipu pozorišnih objekata toga vremena, posebno zgrade Milanske skale, od koje je preuzeta renesansna koncepcija i dekorativna obrada. Kasnijim rekonstrukcijama prvobitni izgled u potpunosti je izmenjen. Obimna rekonstrukcija izvedena je 1986. kada je pozorištu vraćen izgled iz 1922. i izvršena dogradnja prema ulici Braće Jugovića. Osim za pozorišne predstave, sala je tokom 19. veka korišćena i za dobrotvorne balove i koncerte. Velika ustavotvorna skupština je u njoj izglasala poznati Ustav od 1888.

PALATA "ALBANIJA"
Knez Mihailova 4-6

Na osnovu konkursnog projekta Branka Bona i Milana Grakalića, iz 1938. godine, objekat je završen 1940. po projektima Miladina Prljevića i konstruktora inž. Đorđa Lazarevića. Dugo je bila najviša zgrada, dominirajući objekat moderne arhitekture na grebenu Beograda i visinski regulator prostorne kompozicije duž čitavog poteza Terazije - Slavija.

SKUPŠTINA SRBIJE
Trg Nikole Pašića 13

Prvi projekt za Dom narodnog predstavništva napravio je 1891. godine Konstantin A. Jovanović. Na konkursu za zgradu, prema izmenjenom programu, na prostoru blizu Batal-džamije, održanom 1901. godine, nagrađen je rad Jovana Ilkića, koji u suštini predstavlja varijantu Jovanovićevog rešenja. Gradnja palate započeta je 1907. godine, a kamen-temeljac položio je Kralj Petar I. Tokom Prvog svetskog rata Ilkić je umro u logoru, u Nežideru, a planovi su izgubljeni. Nove planove, prema izgrađenom stanju, napravio je Ilkićev sin Pavle, a u dovršavanju objekta, posebno enterijera, pomogao je Nikolaj Krasnov. Građevina je dovršena tek 1936. Oblikovana je u duhu akademskog tradicionalizma, sa bogatom unutrašnjom (arhitektonskom i umetničkom) dekoracijom, koju su izveli tada najpoznatiji domaći umetnici i zanatlije. Ispred glavnog ulaza postavljena je, 1939. godine, monumentalna skulptorska grupa "Igrali se konji vrani", delo poznatog vajara Tome Rosandića.

PALATA "BEOGRAD"
("BEOGRAĐANKA")
Ugao Kralja Milana i Masarikove

Izgradnja je trajala od 1969. do 1974. Projektant je Branko Pešić. Objekat je izgrađen u jezgru starog gradskog tkiva, na potezu Terazije - Slavija, sa naglašenom težnjom da svojim visokim delom, od 24 etaža, dominira kao prostorni gradski orijentir. Na prvih nekoliko spratova se nalazi Robna kuća "Beograd", a na ostalim spratovima su poslovne prostorije, kao i sedište nekoliko beogradskih medija.